BÀI TUYÊN TRUYỀN LUẬT TÍN NGƯỠNG, TÔN GIÁO NĂM 2016

Ngày 18-11-2016, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 (TNTG). Luật TNTG năm 2016 gồm 9 chương, 68 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 01-01-2018, thay thế Pháp lệnh TNTG số 21/2004/UBTVQH11. Đây là một trong những luật được ban hành nhằm cụ thể hóa quyền con người theo Hiến pháp năm 2013. Bao gồm:

Chương 1: Những quy định chung( Điều 1- Điều 5)

Chương 2: Quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo( Điều 6- Điều 9)

Chương 3: Hoạt động tín ngưỡng( Điều 10-Điều 15)

Chương 4: Đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung, đăng ký hoạt động tôn giáo( Điều 16- Điều 20)

Chương 5: Tổ chức tôn giáo( Điều 21-Điều 42)

Chương 6: Hoạt động tôn giáo, hoạt động xuất bản, giáo dục, y tế, bảo trợ xã hội, từ thiện, nhân đạo của tổ chức tôn giáo.( Điều 43- Điều 55)

Chương 7: Tài sản của cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo( Điều 56- Điều 59)

Chương 8: Quản lý nhà nước và xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo( Điều 60-Điều 65)

Chương 9: Điều khoản thi hành( Điều 66-Điều 68)

So với Pháp lệnh TNTG năm 2004, Luật TNTG năm 2016 có những điểm mới cơ bản sau:   

1.Mở rộng phạm vi chủ thể có quyền tự do TNTG từ "công dân" (Pháp lệnh TNTG năm 2004) thành "mọi người", thể hiện đúng bản chất quyền tự do TNTG là quyền con người theo tinh thần Hiến pháp năm 2013.( Khoản 1 Điều 6 Luật TNTG 2016)

2. Bổ sung một chương về quyền tự do TNTG để phản ánh rõ hơn phạm vi điều chỉnh của luật cũng như thể hiện chính sách của Nhà nước trong việc tôn trọng và bảo hộ quyền tự do TNTG của mọi người.( Điều 16 -20 Luật TNTG 2016)

3. Bổ sung quy định đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung. Nếu như trước đây đăng ký sinh hoạt tôn giáo được xem là một mốc khởi điểm để bắt đầu hình thành một tổ chức tôn giáo, thì nay luật chỉ xem sinh hoạt tôn giáo tập trung là nhằm thỏa mãn nhu cầu tôn giáo của mọi người mà không xem là mốc khởi điểm để tiến tới được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo và công nhận về tổ chức. ( Điều 16 -20 Luật TNTG 2016)

4. Chuyển một số nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ theo Pháp lệnh TNTG năm 2004 (như: Công nhận tổ chức tôn giáo; thành lập, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất tổ chức tôn giáo trực thuộc có phạm vi hoạt động ở nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; thành lập trường đào tạo những người chuyên hoạt động tôn giáo; tiếp nhận thông báo giải thể trường đào tạo những người chuyên hoạt động tôn giáo) cho cơ quan quản lý Nhà nước về TNTG ở trung ương chịu trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả lời các tổ chức tôn giáo. Việc thay đổi này giúp cho việc thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý tôn giáo nhanh gọn, thuận lợi hơn.

5. Bỏ một số từ ngữ được sử dụng tại Pháp lệnh TNTG năm 2004 như "tổ chức tôn giáo cơ sở, hội đoàn, dòng tu". Bổ sung từ ngữ "tổ chức tôn giáo trực thuộc", xem tổ chức tôn giáo cơ sở, hội đoàn, dòng tu là tổ chức tôn giáo trực thuộc và điều chỉnh như tổ chức tôn giáo trực thuộc; mở rộng phạm vi điều chỉnh của tổ chức tôn giáo trực thuộc gồm cả các ban, ngành, viện từ trung ương đến cơ sở của tổ chức tôn giáo.( Điều 2 Luật TNTG 2016)

6. Công nhận tư cách pháp nhân của tổ chức tôn giáo. Đây là quy định mới quan trọng nhằm xác định rõ địa vị pháp lý của tổ chức tôn giáo, bảo đảm quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tôn giáo khi tham gia các quan hệ pháp luật; phù hợp với xu thế quản lý trong Nhà nước pháp quyền, pháp luật quốc tế cũng như thực tiễn hoạt động của các tổ chức tôn giáo.

7. Bổ sung các quy định liên quan đến cơ sở đào tạo tôn giáo, bao gồm từ điều kiện thành lập, thẩm quyền chấp thuận đến các nội dung liên quan đến hoạt động của cơ sở đào tạo tôn giáo.(Điều 37- Điều 42)

8. Bổ sung quy định cho phép người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam được vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng về tôn giáo của tổ chức tôn giáo ở Việt Nam; được tổ chức tôn giáo Việt Nam phong phẩm hoặc suy cử phẩm vị; được tập trung sinh hoạt tôn giáo riêng tại cơ sở tôn giáo hoặc tại địa điểm hợp pháp khác ở Việt Nam; được mời chức sắc, nhà tu hành là người Việt Nam hoặc người nước ngoài giảng đạo.

9. Một số nội dung hoạt động TNTG chỉ cần thông báo đến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, như: Lễ hội định kỳ; khoản thu, mục đích sử dụng khoản thu từ việc tổ chức lễ hội tín ngưỡng; hoạt động của cơ sở đào tạo; người được phong phẩm hoặc suy cử làm chức sắc; việc thuyên chuyển chức sắc, chức việc, nhà tu hành; việc cách chức, bãi nhiệm chức sắc, chức việc; hội nghị thường niên... Quy định này phù hợp với xu hướng hiện nay, hạn chế sự can thiệp của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền vào công việc nội bộ của cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo.